Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), Çin tüketiminin ekonomik sıkıntılar nedeniyle ikinci çeyrekte daralmasıyla birlikte dünya petrol talebinin yavaşlamaya devam ettiğini ve bu yılın ikinci çeyrek büyümesinin yıllık bazda günde 710 bin varile (710 kb/d) gerileyerek 2022 dördüncü çeyrekten bu yana en yavaş çeyreklik artış olduğunu açıkladı.
“Çin’in tüketimi, ülkenin salgın sonrası toparlanma sürecine girmesiyle daraldı.” denilen IEA Petrol Piyasası Raporu’na göre düşük ekonomik büyüme, daha fazla verimlilik ve araç elektrifikasyonu engelleyici unsurlar olarak hareket ettiğinden, küresel kazanımların 2024 ve 2025 yıllarında ortalama 1 milyon varilin biraz altında olacağı tahmin ediliyor.
IEA’ya göre saha bakımının hafiflemesi ve biyoyakıtların artmasıyla Haziran ayında küresel arz 150 kb/d artarak 102,9 mb/d’ye yükseldi ve Suudi akışlarındaki önemli düşüşü dengeledi:
“Aylık bazdaki güçlü artışlar 2Ç24 üretimini bir önceki çeyreğe göre 910 kb/d artırdı. 3Ç24 için 770 kb/d’lik bir büyüme öngörülürken OPEC+ dışı üretim bu artışın 600 kb/d’sini sağladı. Gelecek yıl 1,8 mb/d artışla birlikte 2024’te yıllık 770 kb/d artış öngörülüyor.”
Küresel rafineri üretiminin 2024 yılında 950 kb/d artarak 83,4 mb/d’ye, gelecek yıl ise 630 kb/d artarak 84 mb/d’ye ulaşacağı tahmin ediliyor. Zayıf talep ve düşük marjlar, Mayıs ayında Çin ve Avrupa’da ham petrol işleme faaliyetlerini baskıladı. Haziran ayında Atlantik Havzası’nda marjlar geriledi ve son yılların en düşük seviyelerine yaklaştı. Asya’da ise üretim kesintilerinin bölgesel ham petrol piyasasındaki gerilimi azaltmasıyla Haziran ayında marjlar ılımlı bir toparlanma gösterdi.
Ham petrol fiyatları Haziran ayında altı ayın en düşük seviyelerinden toparlandı ve Brent vadeli kontratları 5 dolar/varil artışla 86 dolar/varil seviyesine yükseldi. IEA raporunda, düşen ham petrol stokları, yatırımcıların açık pozisyonlarını kapatması ve Orta Doğu’daki jeopolitik gerginliklerin, fiyatların güçlenmesine katkıda bulunduğu ve fon pozisyonlarının tarihi düşük seviyelerden toparlandığı belirtildi. Raporda şu ifadeler yer aldı:
“Küresel gözlenen petrol stokları Mayıs ayında 23,9 milyon varil ile üst üste dördüncü ayda da artış gösterdi. Açık deniz stokları 17,3 mb azalırken kara stokları 41,3 mb artarak 30 ayın en yüksek seviyesine ulaştı.
OECD endüstri stokları 27,8 mb artışla 2.845 mb’a yükseldi ancak beş yıllık ortalamanın 69 mb altında kaldı. Ön veriler, küresel petrol stoklarının Haziran ayında 18.1 milyon varil azaldığını, ham petrolün ağırlıkta olduğunu ve ürün stoklarının arttığını gösteriyor.”
Hibya Haber Ajansı
